Chiến lươc Đón đầu trong Thị trường Biến động (The Little Book of Bull’s Eye Investing) – John Maudin
- Thật tuyệt khi trở thành 1 vị vua
Niềm tin mua thấp, bán cao đã thúc đẩy rất nhiều nhà đầu tư, chuyên gia dự báo thi trường liên tục dự báo và đưa ra các hành động trước để thực hiện được nhu cầu mua thấp, bán cao. Nhưng đại đa số các tư vấn, nhận định này đều sai trong thực tế. Khi đối mặt với tất cả những tin tức tiêu cực, sẽ dễ dàng để kết luận rằng đầu tư vào thị trường chứng khoán với hy vọng kiếm được lợi nhuận sẽ là 1 việc làm sai lầm của kẻ ngốc.
Khi tham gia đầu tư vào 1 đợt giảm dài của thị trường, chúng ta có thể phải gánh chịu xu hướng giảm giá và thua lỗ rất lâu. Việc chọn thời điểm bắt đầu đầu tư có thể có ảnh hưởng lớn tới kết quả đầu tư của bạn trong dài hạn.
Các chu kỳ thị trường, các chu kỳ lớn đều sẽ sai, chỉ có chu kỳ đổi mới công nghệ là vẫn có ảnh hưởng mạnh mẽ tới nền kinh tế và thị trường. Người ta tham gia mạnh mẽ vào các công ty dẫn đầu về đổi mới công nghệ và hưởng lợi từ nó trong 1 thời gian, rồi các công nghệ này dần lỗi thời và sự tang trưởng 20-40%/năm với các công ty lớn không còn nữa, lúc đó tang trưởng 10%/năm còn là điều khó khăn. Khi đó sẽ xuất hiện các ngành nghề mới, các công ty đổi mới khác xuất hiện và ta cần nắm bắt được điều này.
- Quy tắc tham gia
Việc tham gia đầu tư ở môi trường hiện tại với đầy biến động mà vẫn áp dụng các lý thuyết, phương pháp cũ có thể tạo ra cho ta sự thất bại vì nó không còn phù hợp nữa. Tuy nhiên, các quỹ với chiến lược áp dụng tối ưu hóa danh mục dầu tư (MPT) của mình đã đem lại hiệu quả từ khi nó ra đời tới hiện tại. Nhưng nhà đầu tư thì không kiên nhẫn tới vậy và thường thực hiện ngược lại khi mua cao và bán thấp nên hiệu quả của nhà đầu tư thực tế không được cao như hiệu quả của quỹ công bố.
Những năm đầu tới những năm 80s, thị trường Hoa kỳ và thế giới không có nhiều mối quan hệ với nhau. Nhưng sau những năm 2000s, mối quan hệ giữa thị trường Hoa Kỳ và phần còn lại rất chặt chẽ, nhất là theo chiều đi xuống. Khi khủng hoảng nổ ra ở Hoa Kỳ năm 2008, hầu hết các thị trường khác cũng sụp đổ theo nhanh chóng. Nên hiệu quả của việc đa dạng hóa các loại tài sản ơ Hoa Kỳ với các loại tài sản quốc tế đã yếu đi đáng kể. Tuy nhiên, không loại trừ khả năng thị trường có thể suy giảm kéo dài hơn bình thường rất nhiều và khung thời gian của nhà đầu tư không chờ đợi lâu tới vậy được để đợi thị trường hồi phục trở lại.
- 1 chiến lược đầu tư hiệu quả khi thị trường giá lên lại có thể không thành công trong 1 thị trường giá xuống trường kỳ.
- Khi các con số thống kể chỉ ra 1 số điều, các con số đó không nói dối, nhưng bạn có thể nói dối bằng những con số đó. Cách bạn diễn giải nó, lựa chọn các mốc so sánh có thể làm sai lệch bản chất thực tế của nó rất nhiều.
- Bạn phải luôn biết thứ mà cố vấn đầu tư của bạn đang bán trước khi nhận thứ gọi là lời khuyên miễn phí.
- Thị trường không hoạt động theo lý trí bởi vì phần lớn các nhà đầu tư cá nhân phản ứng theo cảm tính.
- Lòng tin và lịch sử
Thị trường chứng khoán và nền kinh tế có liên quan với nhau nhưng không phải lúc nào cũng phải ứng đồng pha với nhau. Ngay tại Mỹ, giai đoạn 1930-1950, nền kinh tế Mỹ quy mô gấp 2 nhưng thị trường chứng khoán vẫn đứng in trong 20 năm đó. Hay như giai đoạn1964 – 1981, nền kinh tế cũng tăng trưởng gấp 2 nhưng thị trường chứng khoán vẫn đứng im trong khoảng thời gian đó.
Mặc dù các chuyên gia đều khẳng định không thể định thị trường được, phải đầu tư dài hạn mới có thể có lợi nhuận nhưng họ vẫn rất tích cực giao dịch để cải thiện hiệu suất đầu tư của họ so với thị trường. Dân số già hóa nhanh chóng tại các nước phát triển dẫn tới tỷ lệ người nhận lưu hưu tăng vọt liên tục, tạo áp lực rất lớn lên chế độ phúc lợi, lương hưu sắp tới và nguy cơ vỡ quỹ bảo hiểm là hiện hữu ở rất nhiều nước, đặc biệt khi tuổi thọ người dân ngày càng nâng cao.
Các nước hồi giáo sẽ có tốc độ tang trưởng dân số nhanh nhất trong thời gian tới, vai trò của Trung Quốc và Ấn Độ sẽ rất lớn trong nền kinh tế thế giới, trong khi châu Âu sẽ gần như giảm ảnh hưởng tới mức rất thấp trong tương lai.
- Xu hướng là 1 người bạn
Về cơ bản, mọi thứ khi cách quá xa giá trị nội tại của nó, thì nó sẽ sụp đổ về giá trị thật và thậm chí còn thấp hơn giá trị thật rất nhiều trong dài hạn. Việc chúng ta là cần bán ra khi giá vượt quá xa giá trị và chờ đợi khi giá xuống thấp hơn giá trị thì mua vào và tiếp tục chờ đợi để giá quay về giá trị thật. Thời gian là bạn của chúng ta, chúng ta cần kiên nhẫn thực hiện nó.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng tốc độ tăng trưởng lợi nhuận các công ty có thể tăng cao hơn tốc độ tăng trưởng GDP trong 1 khoảng thời gian nhất định, nhưng khi kéo dài ra thì nó không thể tăng nhanh hơn tốc độ tăng trưởng GDP được. Nhìn chung các xu hướng đầu tư theo công nghệ mới đều sẽ quay về với mức trung bình và thường <= mức tăng của GDP trong dài hạn.
Việc thành công trong đầu tư có tới 85% tới từ việc lựa chọn phân bổ tài sản đúng, chỉ có 15% đến từ việc lựa chọn cụ thể mã tài sản nào.
- Các nhà đầu tư hành xử tồi tệ
1 phần quan trọng của đầu tư trọng tâm thành công đơn giản là tránh xa những sai lầm mà đa số các nhà đầu tư mắc phải. Việc 1 công ty duy trì mức tang trưởng 20-25%/năm trong 5-10 năm qua sẽ làm nhiều nhà phân tích giả định nó vẫn duy trì được đà tang đó trong 5-10 năm tới. Nhưng số liệu chỉ ra có rất rất ít công ty làm được điều đó, đại đa số thất bại không duy trì được mức tăng trưởng như vậy.
Ngoài ra, nhà đầu tư bị thiên kiến kẻ sống sót ảnh hưởng rất mạnh. Có hang nghìn quỹ, tổ chức đầu tư đã đóng cửa và con số ý không hiển thị trong các thông kê, mà ta khi nhìn ở hiện tại chỉ nhìn thấy các quỹ còn hoạt động và lầm tưởng rằng cứ đầu tư vào đó là sẽ thành công được trong dài hạn.
Sự nhất quán trong đầu tư là điều rất khó khăn. Nếu 1 hệ thống có thể đầu tư nhất quán trong dài hạn thì bạn sẽ nhanh chóng giầu có mà không cần phải đi bán tín hiệu với giá vài nghìn usd. Việc quản lý tài sản cũng liên quan tới quy mô hiệu quả phù hợp với hệ thống của bạn đang sử dụng.
Các chỉ báo kỹ thuật không đủ cho 1 hệ thống giao dịch tự động thành công. Nhưng chúng cung cấp 1 số thông tin cho các nhà giao dịch nhận biết được khối lượng, hướng đi, tốc độ thay đổi giá, chỉ báo quán tính, sức mạnh giá… và từ đó các nhà giao dịch tài ba có thể cảm giác về thị trường và tư đó giúp họ quản lý tiền bạn và kiểm soát rủi ro hiệu quả.
Khi phân tích các quỹ, chúng ta sẽ sắp xếp theo tỷ lệ Sharpe cao, độ lệch chuẩn thấp, beta thấp, và lợi nhuận tốt. Nhiều nhà quản lý hoạt động rất tốt trong thị trường giá tăng, nhưng vô cùng yếu kém trong thị trường giá giảm. Trong khi thị trường giá giảm mới là nơi mà nhà đầu tư cần các nhà quản lý tiền chuyên nghiệp thể hiện khả năng của mình.
Các nhà đầu tư thường có 6 sai lầm sau đây:
- Nội sợ hối tiếc: không chấp nhận mình đã mắc sai lầm, và thường níu kéo như người thua cuộc
- Lo ngại mất mát trước mắt: nỗi sợ mất tiền và kết quả là không chịu được các đợt đảo chiều ngắn hạn
- Sự đối lập trong nhận thức: không sẵn sàng thay đổi ý kiến dù có bằng chứng chống lại
- Tự tin quá mức
- Cố chấp: hay bị ảnh hưởng bởi hiệu ứng mỏ neo
- Tính đại diện: hay nhìn thấy các xu hướng không tồn tại thực tế
- Thích nghi với thị trường giá giảm
Chúng ta cần luôn nhớ rằng thành tích trong quá khứ không đồng nghĩa với lợi nhuận trong tương lai. Các mức định giá cao và người ta mua nó với kỳ vọng “lần này sẽ khác” sẽ chắc chắn gặp thất bại thảm hại sau đó.
Các nhà đầu tư cũng thường có niềm tin quá lớn với các cổ phiếu mà họ quen thuộc, sự quen thuộc làm cho họ gia tăng mạnh sự tự tin khi nắm giữ cổ phiếu đó mà quá lạc quan, phớt lờ các tin tức xấu về nó.
- Bản chất của đầu tư trọng tâm
Các nhà đầu tư đều phải có 1 công thức xác định giá trị cổ phiếu phù hợp trước khi tiến hành đầu tư. Cách thông dụng nhất là theo cách của Graham, Giá trị tài sản ròng = tổng tài sản – tổng nợ, và vốn hóa thị trường mà < giá trị tài sản ròng này thì là công ty rẻ.
Bản chất của đầu tư trọng tâm khá đơn giản. Xác định các khoản đầu tư của bạn vào nơi thị trường đang đi, chứ không phải nơi nó đã đi qua. Kiên định, ổn định, chắc chắn. Mua thứ đang được định giá thấp, có thể là định giá quá thấp, và chờ người khác nhìn thấy giá trị là cách để thu về lợi nhuận thực sự.
Các quỹ đầu tư lớn sẽ rất chật vật mua vào lượng lớn cổ phiếu khi họ tìm ra cổ phiếu và giá mau có thể sẽ cao hơn rất nhiều. Lợi thế với nhà đầu tư nhỏ là bạn có thể dễ dàng mua được nó với giá rất ưu đãi và không bị biến động nhiều khi bạn tìm ra nó.
Mọi người khi đầu tư vào cổ phiếu để nhận cổ tức, để nhận tăng trưởng từ giá, hoặc cả 2 cùng lúc. Nhưng nhìn chúng với cá nhân nên tìm 10 cổ phiếu trọng tâm nhất và mua chúng, nếu tìm ra cổ phiếu mới thì xem xét loại cổ phiếu kém nhất đang nắm giữ đi để thay thế bởi cổ phiếu mới tìm thấy trên. Và bạn chỉ đầu tư số tiền trong khả năng chịu đựng của bạn, đừng đầu tư quá mức chịu đựng.
- Hội chứng Sisythus
Trái phiếu tăng giá trị khi lãi suất giảm và giảm giá trị khi lãi suất tăng. Các nhà đầu tư nên mua trái phiếu trực tiếp và nắm giữ tới khi đáo hạn mà không nên mua các quỹ đầu tư trái phiếu vì họ có thể gặp rắc rối khi lãi suất tăng trở lại do giá trái phiếu bị định giá lại theo thị trường và khi bạn rút ra giá trị tài sản ròng có thể bị ảnh hưởng đáng kể.
- Lan tỏa nỗi đau xung quanh
Ai cũng nên có 1 phần tài sản là vàng, vàng bảo hiểm là loại mà bạn dung để tích trữ phòng ngừa khi có thảm học xảy ra thì bạn vẫn có thứ gì đó. Nó không được dung để mua bán thu lợi nhuận mà sẽ nắm giữ suốt đời nếu không dung đến và trao tặng lại cho thế hệ sau.
Tiếp theo là đầu tư cổ phiếu vàng, nơi mà sẽ hưởng lợi trực tiếp khi giá vàng tăng lên. Nhưng nó vẫn là cổ phiếu và tiềm ẩn rất nhiều rủi ro, không phải công ty vàng nào cũng được hưởng lợi, không phải công ty nào lợi nhuận cũng tăng khi giá vàng tăng.
Đầu tư vào hàng hóa tương lai rất khó khăn, rất khó kiếm tiền từ sản phẩm này với các nhà đầu tư không chuyên, phần lớn sẽ thua lỗ nặng nề với sản phẩm này vì mức đòn bẩy quá cao của nó đem lại cho nhà đầu tư. Các quỹ vĩ mô toàn cầu chuyên đầu tư các chính sách liên quan tới thay đổi tỷ giá, lãi suất cũng là địa điểm đầu tư thú vị nhưng không phải cho đại chúng dễ dàng thành công.
Các quỹ cũng có xu hướng đầu tư với sự biến động thấp hơn, nghĩa là họ sẽ hạ mục tiêu lợi nhuận xuống thấp hơn, chấp nhận các mức thua lỗ thấp hơn so với trước đây.
Mua bất động sản là bài toán phải xác định thật dài hạn, và việc chuyển chi phí mua cho người thuê nhà là rất hợp lý giúp bạn có thể hoàn trả các khoản vay để mua nó. Bất động sản ở trung tâm có giá trị ngày càng cao và khủng hoảng nổ ra nó cũng không suy giảm đáng kể, trong khi cách đó chỉ vài dặm giá bất động sản đã giảm mạnh theo sụ khủng hoảng của thị trường nhà đất. Việc mua bất động sản là trước khi 1 khu vực trở nên nóng.
- Dẫn đầu
Hoa Kỳ sẽ tiếp tục phát triển, các nước đang phát triển đối mặt với nợ công tăng nhanh. Môi trường đầu tư liên tục thay đổi và ta phải đối phó với sự thay đổi liên tục này. Các nhà đầu tư đều tin rằng thị trường vẫn tiếp tục như hiện tại, hoặc lần này sẽ khác, hoặc họ tin rằng sẽ thoát ra kịp lúc trước khi có sự đảo chiều xu hướng. Nhưng hầu hết sẽ thất bị và không làm được như họ mong đợi.
Để đối phó với sự thay đổi, ta cần 1 tinh thần lạc quan về tương lai của đất nước mình và thế giới. Chúng ta sẽ trải qua 1 vài thích nghi rất khó khăn. Nhưng đương đầu với sự thay đổi nằ trong DNA của mỗi chúng ta. Và chúng ta sẽ làm được điều cần thiết để thích nghi với sự thay đổi này.