Tự chuyện Andrew Carnegie
Andrew Carnegie – Từ cậu bé nghèo trở thành ông vua thép của nền công nghiệp Mỹ
Andrew Carnegie – “Andy” sinh ra và lớn lên tại Scotland trong gia đình truyền thống dệt vải. Ngành nghề này rất phât triển ở Anh trước đây. Sau đó các xưởng dệt máy hơi nước đc ứng dụng và các công nhân dệt thủ công như bố của Andy trở nên thât nghiệp và ông không chịu tìm kiếm công việc khác. Sau đó gia đình ông di cư sang Mỹ đến với miền đất mới.
Năm 12 tuổi, Andy bắt đầu với công việc sỏ chỉ ở nhà máy dệt với mức lương 1,2usd/tuần và ngày làm việc 12h. Nhờ có kiến thức cơ bản về số học và đc học đọc viết từ khi ở Scotland, ông đc giao làm công việc kế toán thống kê cho nhà máy.
Bước ngặt đến với ông lần đầu khi ông đc trúng tuyển làm nguòi đưa tin tại Pittsburgh. Nhờ sự chăm chỉ và tinh tế, ông đã học đc kỹ thuật nghe tin và hiểu bảng mã Morse. Sau đó cậu bé tiewps tục làm việc răt chăm chỉ và đã kiếm đc 25 usd/tuần.
Bước ngoặt thật sự cho sự nghiệp của ông diễn ra vào năm 1852 khi ông 17 tuổi. Công ty đg sắt Pennsylvania (PRR) đã kết nối đg sắt tới Pittsburgh. Andy đc ông Scott giám độc chi nhánh PRR tại đây thuê làm thư ký riêng và thực sự Carnigie cất cánh sự nghiệp từ đây. Việc có 1 minh chủ giỏi chỉ điểm là cách giúp nghời trẻ nhanh chóng thành công, bên cạnh việc họ đã phải rèn luyện từ khi rất trẻ là yếu tố chính.
Sau đó Andy theo Scott khi ông ngày càng lên cao thì Andy cũng lên cao theo. Ở tuổi 24, Andy trở thành giám đốc chi nhánh PRR thay cho ông Scott khi đó làm phó chủ tịch PRR. Từ mqh với Scott, Thomson chủ tịch PRR, Carnigie đã bắt đầu các thương vụ kdoanh và kiếm hoa hồng từ các đối tác cung cấp cho PRR. Ông cũng tự lập ra cty sx thanh ray đường sắt với các đối tác và bán sản phẩm cho PRR, cty sx cầu thép để thay thế các cầu gỗ chủ yếu cung cấp cho các cty đường sắt như PRR. Chính nhờ mqh ban đầu đã giúp Carnegie có các khách hàng đầu tiên và quan trọng bậc nhất của mình cho sự nghiệp. Ông học đc tầm quan trọng của việc cắt giảm chi phí, việc cắt giảm giữ cfi thấp sẽ giúp cty có tiền đề giảm giá tăng sức cạnh tranh cũng như chống lại các cuộc khủng hoảng trong tương lai.
Sau đó Carnegie từ bỏ chức vụ tại PRR và tập trung toàn bộ vào hoạt động kd sắt thép vào năm 1965 khi tròn 30 tuổi. Các công việc kd khi đó chủ yếu có dính dáng tới cty PRR như cung cấp thanh ray đường sắt khi ngành bùng nổ xây dựng. Sau đó là xây dựng các cây cầu sắt thay thế cho các cầu gỗ với cty PRR và các cty khác mà PRR có ảnh hưởng. Sau đó cty tiếp tục mở rộng sang sx thép xây dựng, thép kết cấu khi xu hướng xây các toà nhà chọc chời bùng nổ đầu tiên ở Chicago và lan rộng ra khắp cả nước. Các toàn nhà kết cấu thép thay thế cho các toàn nhà đá liên tục đc xây dựng tạo nhu cầu lớn về thép xây dựng. Bên cạnh đó các nhu cầu thép cho quốc phòng cũng rất lớn bởi thời gian này thường xảy ta các cuộc chiến tranh thuộc địa.
Carnegie luôn có các chính sách hối lộ các quan chức chính phủ như các nhà công nghiệp Mỹ thời đó nhằm tạo ra các loại thuế áp vào hàng nhập khẩu để bảo hộ hàng hoá công nghiệp trong nước. Chính điều này đã tạo ra lợi thế lớn với các cty sắt thép khi đó khi giá bán tại Mỹ cao hơn nhiều sơ với tại Anh. Việc này giúp ông tích tự tư bản nhanh chóng và ông tiếp tục tái đầu tư lại nhằm cải thiến công nghệ, quy trình sx. Tới những năm 1890s, cty của Carnegie đã trở thành nhà sx thép lớn nhất thế giới cũng như có cfi sx thuộc loại thấp nhất thời bấy giờ. Đây cũng là cách các nc tư bản sau này học theo để bảo vệ nền sx trong nước nhuqng rất ít nc thành công vì rất ít công ty chịu tự thay đổi khi vẫn có lợi thế đc bảo hộ.
Cách ông tiết kiệm cfi bằng nhiều cách:
– Mua các mỏ quặng sắt, mua quyền khai thác mỏ quặng sắt trg thời gian dài để ổn định được cfi đầu vào
– Mua tỷ lệ ở cty sx than cốc Frick và ép cty này bán cho ông giá 1.3 usd/tấn than cốc trg khi giá thị trg là 3.5usd/tấn. Cty than cốc Frick khi đó cũng nhờ sự đầu tư mạnh của Carnegie trở thành cty sx than cốc lớn nhất thế giới.
– Ông xây dựng các tuyến đg sắt trung chuyển quặng, than về nhà máy sx thép để ép cty đg sắt PRR phải giảm giá vận chuyển cho ông nhằm giảm cfi sx
– Liên tục nghiên cứu áp dụng các công nghệ sx mới. Từ công nghệ ban đầu ông đã qua 4 lần thay đổi và cuối cùng thành công lớn với công nghệ sx thép bessemer và xây dựng lò nung Lucy sử sụng công nghệ này lớn nhất thế giới lúc bấy giờ.
Theo các báo cáo chi tiết thì đến năm 1901, khi ông bán cty cho JP Morgan thì cty ông sx gần 3tr tấn thép, lợi nhuận 40tr usd với vốn chỉ 25tr usd (truoc vu gian xep voi Frick. Sau gian xep cty moi sap nhap lai tat ca von 320tr úd). Một tỷ lệ lãi không tưởng lúc bấy giờ.
Sau khi bán lại cat cty với giá 500tr usd cho JP Morgan, ông tập trung 100% công sức cho hoạt động từ thiện. Tổng cộng ông đã cho đi 350 tr usd tới khi qua đời và còn thêm 10tr usd sau đó. Ông để lại khoảng 30tr usd cho vợ và con gái ông. Tương tự như cách nhà đại tư bản giầu nhất nc Mỹ John D Rockefeller cũng làm.
Cuộc đời các nhà đại tư bản công nghiệp – tài chính Mỹ sịn ra trong những năm 1830-1840 cơ bản giống nhau trong cách tích góp tài sản, đó là thời tư bản tích luỹ dựa trên sự cướp bóc nhóm yếu thế hơn. Từ Rockefeller, Carnegie, Valderbilt, JP Morgan, … đây cũng là thời kỷ bùng nổ công nghiệp đường sắt, dầu mỏ, khai thác vàng, sắt thép. Những con người thông minh đó, có auwj rèn luyện chăm chỉ, mục tiêu rõ ràng và sinh ra đúng thời điểm bước ngoặt nc Mỹ đã tạo ra sự thay đổi to lớn cho nước Mỹ cũng như tích luỹ đc khối tài sản khổng lồ mà tới nay họ vẫn nằm top những người giầu nhất trong lịch sử thế giới.